در مطالعه ایی(۱۹۹۷) با عنوان” مراقبتهای ادغام یافته ناخوشیهای اطفال در یوگاندای غربی” بیان شد که در کودکان بیمار نشانه های مختلف با هم برای بیماریهای خاص وجود دارد. WHO و یونیسف اولگاریتم IMCI[6] (مانا)را توسعه دادند، در بیماران سرپایی بیمارستانی در یک بخش از ناحیه روستایی یوگاندای غربی تستی به صورت ارزیابی وطبقه بندی انجام شد. ابتدا کودکان ۵۹-۲ ماهه توسط دستیار پزشک یوگاندایی آموزش دیده مانا مشاهده شدند، سپس توسط پزشک ارزیابی شدندکه تصمیم گرفته شد با تستها و آزمایشات تشخیصی حساسیت، اختصاصی بودن و ارزشهای پبش بینی کننده مثبت مانا با یک رفرنس استاندارد پایه پزشکی مقایسه شود. از ۱۲۲۹کودک مشاهده شده ۶۹ درصد در طبقهای که بیش از یک نشانه داشتند طبقه بندی شدند،۷ درصد در طبقهای که هیچ نشانه ای نداشتند طبقه بندی شدند، ۸درصد یک نشانه خطر داشتند و۱۶درصد هم در یک طبقه جدا که از نظر ماناب ه ارجاع فوری به بیمارستان توصیه شدند. اختصاصی بودن برای بیشتر طبقات خوب بود، بهرحال حساسیت و ارزشهای پیشبینی کننده مثبت متغیر بودند.که نتیجه گرفتند که الگاریتم IMCI یک پیشرفت مهم در مراقبت اولیه از کودک بیمار در کشورهای در حال توسعه میباشد(۴۸).
در یک مطالعه مقطعی(۲۰۰۶) با هدف” ارزیابی رفتار مراقبتی مادران در طی بیماری کودک و تعیین پیشبینی کننده های رفتار مراقبتی مادران” با ۲۹۲ مادر مصاحبه شد و با بهره گرفتن از آنالیز رگرسیون لوجستیک بیان شد که درآمد کل خانواده، تعداد نشانه ها، تحصیلات مادر و شدت درک شده بیماری پیشبینی کننده های رفتار مراقبتی هستند. نتایج این مطالعه گویای این مطلب است که اطلاعات مادران در مورد نشانه های خطر در کودکان ناکافی است و نیاز است که توانایی آن ها را برای تشخیص و مراقبت از نشانه های خطر بهبود بخشید(۴۹).
مطالعه مداخلهایی (۲۰۱۱) با عنوان ” آگاهی، نگرش و عملکرد مادران در مورد اسهال و مراقبت از آن در نپال” توسط انصاری و همکاران بر روی ۶۳۰ مادر که به روش تصادفی چند مرحلهای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند انجام شد. نتایج این مطالعه بیان کرد که مداخله آموزشی در بهبود آگاهی، نگرش و عملکرد مادران مفید بوده است(۵۰).
مطالعهایی(۱۹۹۲) با عنوان” کاربرد مدل اعتقاد بهداشتی بر تصمیمات والدین در استفاده از تشخیص پیش از تولد در زمینه شکاف کام ولب ” بر روی ۷۷ نفر از والدین دارای کودکانی با این مشکل که توسط ساجی و همکاران انجام گرفت بیان نمود استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی باعث شد تا بیشتر والدین از تشخیص پیش از تولد استفاده نمایند. نتایج این مطالعه با بهره گرفتن از آنالیز رگرسیون نشان داد که سازههای این مدل ۳۸درصد تصمیم استفاده از تشخیص پیش از تولد را پیشبینی کردند و منافع درک شده بهترین پیشبینی کننده میباشد(۵۱).
پژوهشی(۲۰۰۳) با عنوان” تعیین انگیزه پزشکان در مورد پیشگیری از مقاومت آنتی میکروبی در کودکان بستری در بیمارستان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی” بر روی ۲۵ نفر از پزشکان توسط برینسلی و همکاران انجام شد که بیان نمود استفاده از این مدل برآگاهی پزشکان و مداخله در مشکلاتی از این قبیل مؤثر میباشد(۵۲).
مطالعهایی(۱۹۹۱) با هدف “استفاده از سازههای مدل اعتقاد بهداشتی در پیش گویی تصمیمات نوجوانان در پذیرش رفتارهای جنسی ایمن” توسط پتوسا و جکسونبین۴۵۲ نفر از دانش آموزان پایه های هفتم، نهم و یازدهم در ایالت اوهایو انجام شد. آنان از نمونه گیری تصادفی طبقه بندی برای انتخاب نمونه ها استفاده کردند. این مدل ۴۳ درصد واریانس در تصمیمات جنسی ایمن برای پایه هفتم، ۲۷درصد برای پایه نهم و ۱۷درصد برای پایه یازدهم بیان نمود. این مطالعه تأکید بر اهمیت استفاده از مدل و تئوری در پیش برد تحقیقات آموزش بهداشت دارد(۵۳).
فصل سوم
مواد و روش ها
۳-۱) اهداف پژوهش
۳-۱-۱) هدف کلی
تعیین تاثیر آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتار مادران در خصوص نشانه های خطر در کودکان کمتر از پنج سال.
۳-۱-۲) اهداف ویژه
۱ – تعیین و مقایسه مشخصات دموگرافیک در گروه آزمون و کنترل.
۲- تعین و مقایسه میانگین نمره آگاهی در خصوص نشانه های خطر در کودکان کمتر از پنج سال در قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه آزمون.
۳- تعین و مقایسه میانگین نمره آگاهی در خصوص نشانه های خطر در کودکان کمتر از پنج سال در قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه کنترل.
۴- تعیین و مقایسه میانگین نمره حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده، راهنماهای عمل و خودکارآمدی در خصوص نشانه های خطر قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه آزمون.
۵- تعیین و مقایسه میانگین نمره حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده، راهنماهای عمل و خودکارآمدی در خصوص نشانه های خطر قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه کنترل.
۶- تعیین و مقایسه میانگین نمره عملکرد در خصوص نشانه های خطر قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه آزمون.
۷- تعیین و مقایسه میانگین نمره عملکرد در خصوص نشانه های خطر قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی در گروه کنترل.
۳-۱-۳)اهداف کاربردی
۱- سنجش تأثیر برنامه های آموزشی بر اساس مدل در مقایسه با آموزشهای سنتی در گروه کنترل
۲-پیشگیری از عوارض نشانه های خطر در کودکان.
۳-پیشگیری از مرگ و میر کودکان.
۴- تعیین راهکارهای مناسب برای طراحی برنامه های آموزشی و اجرایی در مراکز بهداشتی و درمانی.
۵- تهیه ابزار
۳-۲) سوالات و فرضیات پژوهشی
۳-۲-۱)سوالات پژوهشی
۱-مشخصات دموگرافیک جمعیت مورد مطالعه چگونه است؟
۲- میانگین نمره آگاهی گروه آزمون و کنترل در خصوص نشانه های خطر در کودکان در قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی چقدر است؟
۳- میانگین نمره حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده، رهنماهای عمل و خودکارآمدی گروه آزمون و کنترل در خصوص نشانه های خطر در کودکان در قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی چقدر است؟
۴- میانگین نمره عملکرد گروه آزمون و کنترل در خصوص نشانه های خطر در کودکان در قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی چقدر است؟
۳-۲-۲)فرضیات پژوهشی
۱-بین مشخصات دموگرافیک گروههای آزمون و کنترل اختلاف معنی داری وجود ندارد.