۴-۷-۲- تاثیر منفی بر روابط خانوادگی
هریک از پدیدههای عصر صنعت به سهم خود در دور کردن اعضای خانواده از یکدیگر، به طور خواسته یا ناخواسته، نقشی به عهده دارند. روابط خانوادگی به خاطر درگیر بودن اعضای خانواده با دنیای ماشینی روز به روز کمرنگ تر شده است. اعضای خانواده به خاطر مشغول بودن به تماشای تلویزیون یا درگیر بودن با رایانه و اینترنت و بازی های رایانه ای، کمتر وقت میکنند با یکدیگر بنشینند و صحبت کنند. این خود باعث سرد شدن روابط بین والدین و فرزندان شده است، به گونه ای که آنان کمتر حوصله یکدیگر را دارند(کوثری، ۱۳۸۹، ص۵۶).
۵-۷-۲- افت تحصیلی
عوامل بسیاری در افت تحصیلی دخیل اند. شاید بتوان گفت هر چیزی که ذهن دانش آموزان را از مسیر آموزش منحرف کند، یکی از عوامل افت تحصیلی است. با معایبی که برای بازی های رایانه ای وجود دارد، بدون شک آن ها از عوامل مؤثر در افت تحصیلی محسوب میشوند. چرا که وقت زیادی از دانش آموز را اشغال میکنند و فکر و ذهن او را درگیر مسایل غیرآموزشی میکنند(حبیبی، ۱۳۸۵، ص۳۵).
۶-۷-۲- اعتیاد به بازی های رایانه ای
یکی از خطرناک ترین آثار سوء بازی های رایانه ای اعتیاد به این بازی هاست که بیش از هر چیز کودکان و خصوصاًً نوجوانان را تهدید میکند. این تهدید آن قدر جدی است که گاه منجر به مرگ می شود، کما این که در سال ۲۰۰۵ نوجوانی در کره جنوبی آنقدر به این بازی ها وابسته شده بود که از خوردن و آشامیدن هم امتناع می کرد و این امر نهایتاًً منجر به مرگ او شد(منطقی، ۱۳۸۰، ص۱۰).
۷-۷-۲- مشکلات جسمانی
در کنار آثار مخرب روحی بازی های رایانه ای، کار با این وسیله مشکلات و عواقب جسمی نیز برای استفاده کنندگان به دنبال دارد که فضل الهی و ملکی توانا(۱۳۹۰) آن را به صورت زیر دسته بندی کردهاند:
۱-۷-۷-۲- مشکلات بینایی: چشمان فرد به دلیل خیره شدن مداوم به صفحه تا حد زیادی از لحاظ بینایی تحت فشار قرار میگیرد و دچار عوارض سندرم بینایی میگردد. به اعتقاد پزشکان، کودکانی که به مدت طولانی از رایانه استفاده میکنند در معرض خطر نزدیک بینی قرار می گیرند.
۲-۷-۷-۲- صدمات اسکلتی:
مشکلات نواحی مچ، گردن و پشت، کودکانی را که به مدت طولانی از کامپیوتر استفاده میکنند، تهدید میکند؛ زیرا فرد در یک وضعیت ثابت ساعت ها می نشیند و در نتیجه ستون فقرات و استخوان بندی او دچار مشکل می شود. همچنین احساس سوزش و سفت شدن گردن، کتف ها و مچ دست از دیگر عوارض کار نسبتاً ثابت و طولانی مدت با رایانه است.
۳-۷-۷-۲- پوست : پوست فرد نیز مداوم در معرض اشعه هایی قرار میگیرد که از صفحه رایانه پخش می شود. ایجاد تهوع و سرگیجه، خصوصاًً در کودکانی که صرع دارند، از دیگر عوارض بازی های رایانه ای است.
۸-۲- بازی های رایانه ای آموزشی
بازی های رایانه ای، برنامه های نرم افزارهای تعاملی هستند که عمدتاً با هدف سرگرمی به وجود آمده اند. اصطلاح بازی رایانه ای، اشاره به بازیهای مبتنی بر رایانه شخصی[۲۱] و بازی های فرمانی[۲۲] دارد(رولینگ و آدامز[۲۳]، ۲۰۰۳، به نقل از ولایتی). کاربردهای باز های رایانه ای در امر یادگیری تحت عنوان یادگیری مبتنی بر بازی[۲۴] شناخته شده است. این اصطلاح به طور کلی اشاره به رویکرد نوینی در یادگیری دارد که از بازی های رایانه ای بهره میگیرد که دارای ارزشهای آموزشی و یادگیری هسنتند. این اصطلاح همچنین اشاره به کاربرد بازی های غیر رایانه ای مانند کارت های بازی دارد( بیکر، ناوارو و هوک[۲۵] ، ۲۰۰۵ ، به نقل از ولایتی).
سه اصطلاح بازی آموزشی، بازی رایانه ای و بازی رایانه ای آموزشی متفاوت از یکدیگر هستند که در زیر برای روشن شدن مفهوم این اصطلاحات به تعریف هریک از آن ها اشاره می شود:
۱-۸-۲- بازی آموزشی: برای آموزش به افراد (مخصوصا کودکان) در یک موضوع درسی خاص طراحی گردیده است یا به آن ها کمک میکند مهارتی را کسب کنند(فیرستون[۲۶]، ۲۰۰۶، به نقل از ولایتی).
۲-۸-۲- بازی رایانه ای: بازی های رایانه ای نوعی سرگرمی تعاملی است که توسط یک دستگاه الکترونیکی مجهز به پردازشگر یا میکروکنترلر انجام می شود و عمدتاً با هدف سرگرمی و تفریح به وجود آمده است(منطقی، ۱۳۸۰، به نقل از فرهودی).
۳-۸-۲- بازی رایانه ای آموزشی: عبارت است از بهره گیری از فناوری مبتنی بر رایانه برای فراهم آوردن یک روش شاد و تفریحی، برای آموزش به یادگیرندگان(هرز و مکدونیا[۲۷]،۲۰۰۲ ، به نقل از ولایتی)
۹-۲- چرایی استفاده از بازی های رایانه ای در امر تعلیم و تربیت
امروزه همه جنبههای زندگی بشری، تحت تاثیر فرهنگ دیجیتال قرار گرفته است. آموزش و یادگیری نیز یکی از قلمروهایی است که از نفوذ این فرهنگ بی نصیب نبوده است. نسل های امروزی از محیط های یادگیری که در آن انتقال اطلاعات به صورت یک طرفه اتفاق می افتد، راضی نیستند و به دنبال محیط های یادگیری می شتابند تا این محیط ها با آن ها تعامل داشته و آن ها را در فرایند یادگیری هرچه بیشتر درگیر کند(نوروزی و دهقان زاده، ۱۳۹۱، ص۱). در زیر دلایل استفاده از بازی های رایانه ای در چند مورد دسته بندی شده است:
الف. درون بازی های رایانه ای تلفیق شده با محتواهای آموزشی، تمامی جنبههای محیط یادگیری برای تقویت یادگیری فعال در نظر گرفته میشوند و با شرکت دادن فراگیرندگان در بازی و محول کردن نقش های کلیدی به آن ها و در نتیجه تصمیم سازی، اکتشاف و استفاده از خلاقیت آن ها، تجارب یادگیری شناختی آنان بهبود مییابند(جیمز تور، ۲۰۰۴، ترجمه عطاران، ۱۳۸۶، ص۹۳).
ب. بازی های رایانه ای مناسب، اطلاعات را به هنگام نیاز و درست سرموقع ارائه میکنند. متناسب با حداکثر توانایی کاربر عمل میکنند و در آموزش در آن ها همواره برای فراگیرندگان هیجان انگیز است(همان منبع، ۱۳۸۶).
ج. فناوری اطلاعات و روند جدید رایانه ای تعلیم و تربیت به ابداع راهکارهایی منجر می شود که امروزه یادگیری را آسان و با سرگرمی و رغبت توام گرده است(نوروزی و دهقان زاده، ۱۳۹۱، ص۲).
د. سرگرمی های رایانه ای برانگیزاننده های قوی برای کاربران اند. چون در این نوع آموزش ها، فراگیرانی که از راه دور عمل میکنند، احساس میکنند وجود و ذهن آن ها وارد فضایی جدید و وضعیتی تازه شده است(جیمز تور، ۲۰۰۴، ترجمه عطاران، ۱۳۸۶، ص۹۳).