نمونه آماری این تحقیق برای جامعه مورد بررسی ‌بر اساس رابطه (۳-۱) جامعه آماری محدود (کوکران) انتخاب شده است.

در این رابطه علائم به­کاررفته به شرح زیر می‌باشند:

جدول (۳-۱):علائم آماری

تعداد اعضای جامعه آماری

۹۰ N=

تعداد اعضای نمونه آماری

۷۳n=

خطای برآورد

۰۵/۰ = e

نسبت عدم وجود صفت خاص در جامعه مورد بررسی

۵/۰= Q

نسبت وجود صفت خاص در جامعه مورد بررسی

۵/۰= P

توزیع نرمال استاندارد

۹۶/۱= (۰۲۵/۰) Z

مطابق با فرمول (۳-۱) تعداد نمونه تحقیق عبارت است:

۳-۶- ابزار سنجش تحقیق

ابزار مورد استفاده در این تحقیق مصاحبه و پرسشنامه بوده است که یکی از ابزارهای رایج تحقیق و روشی مستقیم برای کسب داده های تحقیق است. علت انتخاب پرسشنامه در این تحقیق این است که زمان و هزینه کمتری نیاز دارد و اطلاعات بیشتری از افراد زیادتری را می‌توان جمع‌ آوری کرد، و امکان تجزیه تحلیل کمی داده ها را فراهم می‌کند(خلیلی شورینی، ۱۳۷۵، ۸۹). پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج تحقیق و روشی مستقیم برای کسب داده های تحقیق است. پرسشنامه مجموعه سؤالات مکتوبی است که حول متغیر های یک مسأله تحقیق تنظیم شده است(سرمد،۱۳۸۱ ، ۲۵).

پرسشنامه این تحقیق در دو بخش طراحی شده است :

الف ) سؤالات عمومی: در بخش سؤالات عمومی سعی شده است که اطلاعات کلی و جمعیت شناختی در رابطه با پاسخ دهندگان همچون سن، تحصیلات، سابقه کار و … جمع‌ آوری گردد، این قسمت شامل ۵ سؤال ‌می‌باشد.

ب ) سؤالات تخصصی: این بخش شامل ۵۰ سؤال است و سؤالات آن به سه دسته تقسیم می‌شوند: (۱) سؤالات مرتبط با رهبری تحول آفرین (۲) سؤالات مرتبط با توانمندسازی ساختاری (۳) سؤالات مرتبط با توانمندسازی روانشناختی.

برای سنجش سبک رهبری تحول آفرین از پرسشنامه باس و آولیو^[۹۴] (۱۹۹۴) استفاده شده که این پرسشنامه تا کنون چندین بار مورد ویرایش قرارگرفته است. در این پژوهش از ویرایش دوم آن ( ۲۰۰۰ ) استفاده شده است. پرسشنامه ۲۰ سؤالی مربوط به سبک رهبری تحول آفرین پاسخ دهندگان را در موقعیتی قرار می‌دهد تا گویه ای را که به واقعیت نزدیک تر است، انتخاب کنند.

همچنین جهت سنجش شاخص­ های توانمندسازی ساختاری ازپرسشنامه کانتر و پرسشنامه سنجش توانمندسازی روانشناختی از اسپیریتزر، استفاده گردید.

جدول (۳-۲): جدول شماره سؤالات مربوط به هر بعد در پرسشنامه

ردیف

ابعاد

مؤلفه ها

شماره سؤالات مربوطه در پرسشنامه

۱

رهبری تحول آفرین

ترغیب ذهنی

۱ تا ۵

نفوذ آرمانی

۶ تا ۱۲

انگیزش الهام بخش

۱۳ تا ۱۶

ملاحظات فردی

۱۷ تا ۲۰

۲

توانمندسازی ساختاری

دسترسی به فرصت یادگیری

۱ تا ۳

دسترسی به حمایت

۴ تا ۶

دسترسی به اطلاعات

۷ تا ۹

دسترسی به منابع

۱۰ تا ۱۲

قدرت غیررسمی

۱۳ تا ۱۵

قدرت رسمی

۱۶ تا ۱۸

۳

توانمندسازی روانشناختی

احساس معناداری

۱۹ تا ۲۱

احساس شایستگی

۲۲ تا ۲۴

احساس خود سامانی

۲۵ تا ۲۷

احساس مؤثر بودن

۲۸ تا ۳۰

در طراحی این قسمت سعی گردیده است که سؤالات پرسشنامه تا حد ممکن قابل فهم باشد . برای طراحی این بخش از طیف پنج گزینه­ای لیکرت استفاده گردیده است که یکی از رایج ترین مقیاس های اندازه گیری به شمار می­رود .

شکل کلی و امتیازبندی طیف لیکرت در این پرسشنامه به صورت زیر است :

جدول (۳-۳): شکل کلی و امتیاز بندی پرسشنامه تحقیق

شکل کلی

همیشه

اغلب

گاهی

به ندرت

هرگز

امتیازبندی

۵

۴

۳

۲

۱

۳-۷- روایی^[۹۵] وپایایی^[۹۶] پرسشنامه

الف) روایی(اعتبار)

پس از تدوین طرح مقدماتی پرسشنامه تلاش گردید تا میزان روایی و پایایی پرسشنامه تعیین شود.

روایی پرسشنامه این پژوهش از نوع روایی محتوا است. روایی محتوا نوعی اعتبار است که برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار برده می شود. روایی محتوای یک ابزار اندازه گیری به سؤالهای تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اگر سؤالهای پرسشنامه معرف ویژگی ها و مهارت های ویژه ای باشد که محقق قصد اندازه گیری آن ها را داشته باشد، آزمون دارای روایی محتوا است. برای اطمینان از روایی محتوا باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سؤال های تشکیل دهنده ابزار اندازه گیری معرف قسمت های محتوای انتخاب شده باشد. ‌بنابرین‏ روایی محتوا، ویژگی ساختاری ابزار اندازه گیری است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده می شود. روایی محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می شود. ‌در مورد سنجش روایی پرسشنامه این تحقیق می توان گفت که در این پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد استفاده شده است: پرسشنامه رهبری تحول آفرین از باس و آولیو، پرسشنامه سنجش توانمندسازی ساختاری از کانتر و پرسشنامه سنجش توانمندسازی روانشناختی از اسپیریتزر، با این وجود، جهت اطمینان بیشتر از روایی، پرسشنامه تحقیق در اختیار جمعی از اساتید رشته مدیریت قرار گرفت و از آن ها خواسته شد ‌در مورد میزان وضوح، گویایی و مربوط بودن هر یک از سؤالات پرسشنامه نظر دهند که در نهایت نظر آنان مؤید روایی پرسشنامه بود.

ب) پایایی (قابلیت اعتماد)

مقصود از پایایی آن است که اگر ابزار اندازه گیری را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار و به ‌گروه‌های واحدی از افراد بدهیم، نتایج حاصل نزدیک به هم باشد. برای اندازه گیری پایایی از شاخصی به نام ضریب پایایی استفاده می‌کنیم و اندازه آن معمولاً بین صفر تا یک تغییر می‌کند. ضریب پایایی صفر معرف عدم پایایی و ضریب پایایی یک ، معرف پایایی کامل است (خاکی، ۱۳۷۹، ۲۴۵).

در این پژوهش به منظور تعیین پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره های هر زیرمجموعه سوال های پرسشنامه و واریانس کل را محاسبه کرد سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ضریب آلفا محاسبه شود.

که در آن :

= تعداد زیرمجموعه های سوال های پرسشنامه

= واریانس نمرات هر زیرمجموعه

= واریانس کل

معمولاً آلفای کمتر از ۰٫۶ پایایی ضعیف، ۰٫۶ تا ۰٫۸ قابل قبول و بالاتر از ۰٫۸ نشان دهنده پایایی بالا می‌باشد. بدیهی است که هر چه این عدد به یک نزدیک تر باشد ، بهتر است. در این پژوهش ابتدا یک نمونه اولیه شامل ۳۰ پرسشنامه پیش آزمون گردید و سپس با بهره گرفتن از داده های به دست آمده از این پرسشنامه‌ها و به کمک نرم افزار آماری spss میزان ضریب اعتماد با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. در جدول (۳-۴) آلفای کرونباخ هر یک از پرسشنامه ­ها به تفکیک آمده است.