حسابرس داخلی کیست وچگونه تعیین می شود ‌و فرایند گزارش دهی آن چگونه است ؟

حسابرس داخلی شخص حقیقی یا حقوقی است که از طرف هیئت مدیره شرکت به منظور اجرای وظایف حسابرسی استخدام یا منصوب می شود. در واقع حسابرسی داخلی نوعی حسابرسی است که توسط کارشناسان حرفه ای که در استخدام سازمان مورد حسابرسی قرار دارند، انجام می شود.فعالیت های حسابرسی داخلی در صورت انجام درست واصولی کمک مؤثری درامر حسابرسی صورت های مالی پایان دوره بوده وقاعدتاًباید هزینه حسابرسان مستقل را کاهش دهد. حسابرسان داخلی به عنوان بخشی از سیستم کنترل داخلی بوده که در دهه اخیر به عنوان زیر مجموعه کمیته حسابرسی تلقی وتوسط همین کمیته منصوب می شود.

گزارش حسابرسان داخلی به کمیته حسابرسی و در غیاب آن به مدیریت عالی (هیئت مدیره ) شرکت ارائه می شود.

۲-۱۳- استقلال حسابرس داخلی:

عامل اصلی برای توانمند بودن حسابرسی داخلی استقلال آن است. مدیریت باید این عامل را به رسمیت بشناسد وبا تأمین جایگاه مناسب حسابرسی داخلی در ساختار سازمانی نسبت به استقلال واحد مورد حسابرسی داخلی اطمینان دهد.

عملکرد حسابرسی داخلی باید چنان باشد که به روشنی نشان دهد حسابرسی داخلی تحت تاثیر هیچگونه اعمال نفوذ غیر مسئولانه نیست که بتواند دامنه رسیدگی یا کار آن را محدود یا تغییر دهد یا بتواند در تصمیم گیری آن درباره محتوای استقلال حسابرسی داخلی به شکل های زیر محقق می شود:

استقلال از لحاظ دسترسی

رئیس حسابرسی داخلی باید به مدیریت ارشد سازمان شامل مدیر عامل وهیئت مدیره وبررسی کنندگان غیر اجرایی سازمان دسترسی مستقیم داشته باشدوبتواند آزادانه به آنان گزارش دهد.

استقلال از لحاظ گزارشگری

رئیس حسابرسی داخلی باید بتواند گزارش های خود را بدون حذف مطلبی وبا نام ‌و امضا خود ارائه دهد.(اسمیچ وکیدا،۱۹۹۱،۴۸۹)^[۹]

استقلال از لحاظ فعالیت های سازمانی

حسابرسی داخلی نسبت به کلیه سیستم‌های مالی واداری سازمان استقلال کامل داشته باشد.

درگیر شدن حسابرسی داخلی برای موارد تجدید نظر درسیستم ها با پروژه های موجود یا طراحی سیستم های جدید یا ایجاد پروژه های جدید

۲-۱۴-چارچوب نظری استقلال حسابرس :

این چارچوب از چهار جزء مرتبط به هم تشکیل شده است: تعریف استقلال حسابرس، هدف استقلال حسابرس، مفاهیم واصول زیربنایی

در این بیانیه، استقلال به عنوان وسیله رهایی از فشارها و عواملی که توان حسابرسی برای تصمیم گیری بیغرضانه را بفرساید یا انتظار می رود که می فرساید تعریف شده است. برای اینکه بر اساس تعریف، حسابرس مستقل به نظر برسد،رعایت مقررات حاکم بر استقلال حسابرس،لازم اما ناکافی است .حسابرس باید از تمام فشارها وسایر عواملی که بربیطرفی او اثر منفی دارد یا اینکه سرمایه گذاران آگاه وسایر استفاده کنندگان اطلاعات مالی انتظار دارند اثر منفی داشته باشد،رها ‌و در امان باشد.

هدف استقلال حسابرس :۱- چارچوب استقلال حسابرس به هدف های زیر تشریح شده است:

الف- کمک به هیئت استاندارد های استقلال برای ایفای مسئولیت‌های خود در زمینه تدوین استاندارد های هماهنگ و مناسب از طریق ارائه رهنمودها و ساختارلازم برای حلاجی موضوعات استقلال.

ب-کمک به تصمیم گیرندگان استقلال برای ‌پاسخ‌گویی‌ به پرسش‌های مربوط به استقلال در نبود استاندارد های استقلال وسایر قواعد مربوط به استقلال

پ-کمک به سرمایه گذاران، سایر استفاده کنندگان اطلاعات مالی ودیگر اشخاص ذینفع برای شناخت ماهیت ومحدودیت های استقلال حسابرس.

ت-جهت دهی ومرزبندی مباحث مربوط به استقلال حسابرس ودرنتیجه کمک به اشخاص ذینفع درراستای تدوین وبه کارگیری استانداردهای هیئت وشناخت بهتر مبنای تدوین ومنطق این استاندارد ها

۲-‌در بیانیه مفاهیم استقلال، قواعد استقلال حسابرس تعیین نمی شود؛ این قواعد دراستاندارد های استقلال مشخص می شود.(هیئت تدوین استانداردهای استقلال،۱۹۹۹)

۲-۱۵-مفاهیم استقلال حسابرس :

الف)آفتهای استقلال حسابرس: آفتهای استقلال حسابرس، سرچشمه پیشداوری باالقوه ای هستند که ممکن است توان حسابرس برای تصمیم گیری بیغرضانه رابفرساید یا اینکه انتظار می رود بفرساید .با توجه به پیامد های آفتهای یادشده تصمیم گیرندگان استقلال باید اثر ‌آفت‌هایی را که منابع پیشداوری بالقوه هستند شناسایی وتجزیه وتحلیل کنند. که به آفتهای منفعت شخصی و آفتهای خودبررسی و آفتهای جانبداری وآفتهای آشنایی تقسیم می شود.

اصول زیر بنایی استقلال حسابرس: چهار اصل زیر بنایی استقلال حسابرس مطرح می شود:

الف )ارزیابی میزان خطر استقلال

ب)تعیین قابلیت پذیرش میزان خطر استقلال

پ)درنظر گرفتن منافع ‌و مخارج

ت)درنظر گرفتن دیدگاه های سرمایه گذارن و سایر اشخاص ذینفع هنگام رویارویی با موضوعات استقلال حسابرس (هیئت استاندارد های استقلال ، ۲۰۰۰ /ترجمه دکتر موسی بزرگ اصل )

۲-۱۵-۱-الزمات جدید استقلال حسابرس :

ایم هوف (۱۹۷۸):^[۱۰]

الف)دیدگاه های کارگروه درباره مباحث اصلی و اساسی :

دیدگاه های کار گروه ‌بر اساس نتایج تحقیقات تجربی دانشگاهی؛ دیدگاه های قبلی اعضا ‌و فرضیات بدیهی متعدد موجود درباره اشخاص وواحدهای اقتصای است که با موضوع ارتباط دارند یا تحت تاثیر حسابرسی های صورت های مالی قرار می گیرند.

درادامه تحقیقات تجربی دانشگاهی درهر یک از حوزه های بحث درباره مقررات پیشنهادی مطرح می شود به علاوه سه دیدگاه قبلی بیان شده به وسیله کار گروه، راهنمایی برای طرح دیدگاه کلی درباره مقررات پیشنهادی است.

اولین دیدگاه: این است که استاندارد های مبتنی بر تفهیم هستند

دومین دیدگاه:این است که تا حد امکان، مسئولیت تدوین استاندارد ها باید به عهده تدوین کنندگان استاندارد استقلال دربخش خصوصی باشد که با توجه به مهارت های تخصصی برای این کار انتخاب می‌شوند.

سومین دیدگاه: این است که هدف مراجع تدوین استاندارد ها ومقررات باید بهبود رهنمود های عملیاتی وشفافی باشد که به طور گسترده برای اختیارات قانونی موجود به کار رود.به طور کلی، دیدگاه های کار گروه بر مبنای مفروضات زیر است:

1. 1. استقلال حسابرس موضوعی مورد توجه ویک ورودی برای صورت های مالی قابل اعتماد است. یعنی استقلال حسابرس، کیفیت حسابرسی را افزایش می‌دهد و در نتیجه باعث افزایش قابلیت اتکای صورت های مالی می شود. به هر حال ،استقلال حسابرس خود ذاتاًیک هدف نیست.

1. 1. حسابرسی های با کیفیت خوب، مستلزم داشتن هر دو موضوع صلاحیت (مهارت )واستقلال است.

1. 1. حسابرس یک فرد ماهر وحرفه ای است زیرا از طریق افراد حرفه ای ‌و مباحث حاصل از تحقیقات مور د آموزش قرار می‌گیرد این آموزش ها باید بر اساس تحقیقاتی باشد که حسابرسان از آن ها در ایفای درست وظایف خود استفاده می‌کنند. وظایفی که حسابرسان در محیط کاری خود به عهده گرفته اند طرح ریزی کرده‌اند یا انجام آن را پذیرفته اند.