جدول ۱-۳، توزیع نمونه بین جامعه­ آماری

ردیف
گروه ­های عضو جامعه­ حسابداران رسمی
تعداد جامعه
درصد
تعداد نمونه
درصد
۱

۲

۳

حسابداران شریک در ۲۵۶ مؤسسه­ی عضو جامعه

حسابداران شاغل در سازمان حسابرسی

حسابداران شاغل انفرادی

۹۳۲

۲۲۸

۱۲۸

۷۲

۱۷

۱۱

۸۳

۲۰

۱۲

۶۷

۲۰

۱۳

جمع
۱۲۸۸
۱۰۰
۱۱۵
۱۰۰

۳-۲-۳ طراحی پرسشنامه و استفاده از طیف لیکرت^[۶۴]

جهت طراحی قسمت تخصصی پرسشنامه تحقیق ابتدا پرسشنامه‌های سایر محققین داخلی و خارجی ‌در مورد موضوع تحقیق مورد بررسی قرار گرفت و سپس ‌بر اساس کار تحقیق قبلی خصوصاًً میرت (۲۰۱۱) که یک نظرخواهی بر پایه پرسشنامه درموردحسابرسی داخلی از نظرات حسابرسی مستقل انجام داد است موضوع تحقیق به شش مؤلفه تجزیه شد که این مؤلفه‌ها شامل سطح اتکای حسابرس مستقل برحسابرسان داخلی، استقلال و بی‌طرفی حسابرس داخلی، صلاحیت حسابرس داخلی، عملکرد کاری حسابرس داخلی، اثربخشی حسابرسی داخلی و سطح ریسک ذاتی صاحب کار می‌باشد. هر یک از مؤلفه‌ها یک فرضیه از تحقیق را می‌سازد. در مرحله بعد برای هر یک از مؤلفه‌ها آیتم‌ها وگویه هایی طراحی شد که در مجموع ۳۰ گویه برای شش مؤلفه شناسایی‌شده طراحی گردید. برای اندازه‌گیری هر یک ازگویه ها از طیف ۵ قسمتی لیکرت استفاده شده است این طیف از پنج قسمت مساوى تشکیل شده است و محقق متناسب با موضوع تحقیق تعدادى گویه در اختیار پاسخگو قرار مى‌دهد تا گرایش خود را درباره آن مشخص نماید. طیف از گرایش بسیارکم تا گرایش بسیار زیاد کشیده مى‌شود. مطابق شکل زیر در پرسشنامه گویه هایی مطرح شده است که برای هرگویه پنج انتخاب وجود دارد.

بسیار کم کم متوسط زیاد بسیار زیاد

پرسشنامه طراحی ‌شده برای جمع‌ آوری نظرات پیرامون موضوع تحقیق به شرح ذیل است:

الف – طراحی قسمت مشخصات فردی

این بخش شامل دو پرسش ‌در مورد میزان تحصیلات و تجربه حرفه‌ای پاسخ دهنگان می‌باشد.

ب – طراحی قسمت تخصصی

این قسمت شامل سوالاتی پیرامون اهمیت هر یک از عوامل مؤثر شناسایی‌شده بوده است.

پرسشنامه تحقیق حاضر به سه روش طراحی و به کار گرفته شده است:

1. 1. طراحی به صورت فایل pdf، که برای اخذ جواب از پرسشنامه پرینت و به صورت حضوری در اختیار جواب دهندگان قرارگرفته است.

1. 1. طراحی به صورت فایل word اتوماتیک که برای اخذ جواب، فایل پرسشنامه برای پاسخ‌دهندگان از طریق میل ارسال شد و جواب آن نیز از طریق میل دریافت می شود که نیازی به پرینت نمی‌باشد.

1. طراحی پرسشنامه از طریق ابزار ^[۶۵]google docs (پرسشنامه اینترنتی)، که برای اخذ جواب، لینک پرسشنامه به ایمیل پاسخ‌دهندگان ارسال شده است.

۳-۲-۴ روایی^[۶۶] و پایایی^[۶۷] پرسشنامه

در علوم انسانی و رفتاری بیشتر تحقیقات بر اساس پرسشنامه صورت می‌گیرد. موضوع کنترل کیفیت نتایج یک پرسشنامه دامنه وسیعی از موضوعات مختلف را در بر می‌گیرد. اگر پرسشنامه را مانند یک آزمون فرض کنیم، به طور کلی می‌توان گفت یک آزمون خوب باید از ویژگی‌های مطلوبی مانند عینیت، سهولت اجرا، عملی بودن، سهولت تعبیر و تفسیر، روایی و پایایی برخوردار باشد تا به نتایج درستی منجر شود. در بین این ویژگی‌ها روایی و پایایی از اهمیت بیشتری برخوردارند.

۳-۲-۴-۱ اعتبار و روایی

روایی پرسشنامه عبارت است از توانایی ابزار مورد نظر در اندازه‌گیری صفتی است که پرسشنامه برای اندازه‌گیری آن طراحی شده است. در حقیقت پرسشنامه یک ابزار اندازه‌گیری است که قرار است ویژگی‌هایی از یک جمعیت را اندازه‌گیری کند. سوال این است که آیا آن ابزار اندازه‌گیری که برای ارزیابی یک ویژگی در جامعه طراحی شده است به چه میزان می‌تواند این ویژگی را اندازه‌گیری کند. ساختار و عبارت بندی سوال‌های پرسشنامه می‌تواند تأثیر به سزایی بر روایی پرسشنامه و آزمودنی‌ها داشته باشد، آزمایش مقدماتی پرسشنامه انجام خواهد شد، بدین ترتیب که قبل از تکثیر و توزیع پرسشنامه بین افراد جامعه آماری، پرسشنامه بین تعدادی از افراد مجرب در این زمینه توزیع و از آنان خواسته شود که ضمن پاسخ دادن به سوال‌های پرسشنامه، نظر خود را در رابطه با محتوای سوال‌ها بیان کنند تا هر گونه اشکال و ابهام موجود در نحوه بیان سوال‌ها رفع شده و همچنین تجدیدنظر نهایی در سوال‌های پرسشنامه انجام شود.

۳-۲-۴-۲ پایایی

یک سوال اساسی دیگر ‌در مورد پرسشنامه یا هر آزمون دیگری این است که این ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد؟ به عبارتی اگر آزمونی را در شرایط یکسان چند بار تکرار کنیم، تقریباً نتایج یکسانی داشته باشد. به طور کلی پایایی یک وسیله اندازه‌گیری، عمدتاًً به دقت و کیفیت نتایج حاصل از آن اشاره می‌کند. یا می‌توان گفت پایایی به دقت، اعتماد پذیری، ثبات یا تکرارپذیری نتایج آزمون اشاره دارد. برای اندازه‌گیری پایایی یک پرسشنامه شاخصی به نام ضریب پایایی وجود دارد. این ضریب به اشکال مختلفی محاسبه می شود و مقدار آن بین صفر و یک در نوسان است. این ضریب هر مقدار به یک نزدیک تر باشد، پرسشنامه از پایایی بیشتری برخوردار است. روش‌های تعیین پایایی متنوع اندازه آن‌ ها روش آلفای کرونباخ^[۶۸]، روش دو نیمه کردن، روش گاتمن^[۶۹]، روش موازی و روش موازی اکید، به منظور ارزیابی پایایی پرسشنامه این تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است که مقدار آن برابر ۶/۹۷% می‌باشد که نشان‌دهنده آن است که تمام سوال‌های تحقیق در راستای موضوع تحقیق بوده و از انسجام محتوایی بسیار بالایی برخوردار است.

۳-۳ فرضیه‌های تحقیق

فرضیه‌سازی فرآیندی است که طی آن پژوهشگر، رابطه‌ احتمالی بین متغیر وابسته و متغیرهای مستقل خود را پیش‌بینی می‌کند. پژوهشگر در این مرحله بر اساس تئوری یا نظریه های انتخاب‌شده در چارچوب نظری تحقیق به شیوه قیاسی، فرضیه‌سازی را انجام می‌دهد و بر اساس فرضیه‌های تحقیق به طراحی مدل تحلیلی می‌پردازد (ساعی،۱۳۸۱).