فعالیت‌های ارزیابی عملکرد باعث حفظ جنبه‌های راهبردی سازمان و اهداف بازار و نیز جنبه‌های عملیاتی سازمان شده و باید داده های کلیدی جهت جنبه‌های حیاتی مدیریت دانش، اطلاعات برنامه ریزی، کنترل و پایش پیشرفت کار را فراهم آورد. این فعالیت‌ها همچنین باید با تغییر در محیط بازار و عملیات، تغییر نماید و با آن در ارتباط تنگاتنگ باشد تا زمینه ساز مدیریت فعال و پیشرو شود. (شفرد^[۱۲۷]، ۲۰۰۶)

مدل‌های متعددی با هدف اندازه‌گیری( ارزیابی) ایجاد شده است. ثور مدعی شده است که باید خانواده‌ای از معیارها وجود داشته باشد. مجموعه ای متوازن از چهار تا شش معیار، که معمولاً شامل بهره وری، کیفیت و رضایت مشتری نیز می‌باشد و این عوامل در کنار هم دیدگاه کاملی از نتایج عملکرد را ارائه می‌کنند. برای تأکید بر اهمیت سنجش عملکرد، گانج و دیگران به مطالعه‌ گروه مشاوره بوستون اشاره می‌کنند که در آن اشاره شده است: شرکت‌های معدودی به اهداف خود در زمینه‌ی ابتکارات تکنولوژیک و نتایج رضایت بخش دست می‌یابند و این نیازمند سنجش عملکرد است. ارزیابی عملکرد بر مبنای داده های قابل اعتماد (پایا) یکی از عواملی است که برای استفاده‌ کامل شرکت از ارزش‌های سرمایه‌گذاریش، ضروری قلمداد شده است. علی رغم اهمیت سنجش عملکرد، با گذشت یک دهه از مطرح شدن ارزیابی عملکرد در مدیریت زنجیره ی تأمین و گسترش جریانی از مقالات مربوط به تئوری و عمل در زنجیره‌ی تأمین، توجه کافی به موضوع ارزیابی عملکرد در زنجیره تأمین نشده است. اگرچه گفته می‌شود که ارزیابی عملکرد زنجیره‌ی تأمین می‌تواند درک بهتری را از زنجیره‌ی تأمین تسهیل کند، بر رفتار عاملین تأثیر مثبت داشته باشد و عملکرد کلی را بهبود بخشد. (مانیان، ۱۳۸۹)

۲٫ ۶٫ ۲٫ ارزیابی عملکرد زنجیره تامین

یکی از اجزای مدیریت زنجیره تامین که حتی در سال‌های اخیر هم نادیده گرفته شده است. ارزیابی عملکرد زنجیره تامین است. اهمیت اندازه‌گیری عملکرد در زنجیره تامین قابل انکار نیست. در سیستم‌های بین سازمانی نظیر زنجیره‌های تامین، ارزیابی دقیق و به موقع عملکرد کل سیستم و اجزای منفرد آن از اهمیت زیادی برخوردار است. یک سیستم مؤثر اندازه‌گیری عملکرد، دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد:

۱٫ مبنایی برای درک سیستم فراهم می‌کند

۲٫ رفتار کل سیستم را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

۳٫ اطلاعات ‌در مورد فعالیت‌های سیستم برای اعضای زنجیره تامین و دیگر شرکای خارج از زنجیره فراهم می‌کند.

در حقیقت اندازه‌گیری عملکرد، چسبی است که اجزای سیستم پیچیده خلق ارزش را کنار هم نگه داشته و از آن برای فرموله کردن استراتژی‌ها بهره می‌گیرد. به علاوه، نقش مهمی را در کنترل و پیاده سازی آن ایفا می‌کند. همچنین یافته های تحقیق بیان می‌کند که اندازه‌گیری عملکرد هر یک از سازمان‌های منفرد عضو زنجیره، منجر به بهبود‌هایی در عملکرد کلی زنجیره می‌گردد. بر طبق یکی از مطالعات انجام شده در زمان کاهش زمان سیکل، تعیین مسیر و زمان بندی و حمل و نقل مؤثر، راهکارهای مفیدی برای کاهش زمان سیکل می‌باشند. اما به رغم اهمیتی که این راهکارها دارند، تا قبل از ۱۹۹۰، عملکرد زنجیره تامین در شرایط بسیار سطحی و حتی در بعضی مواقع ضد تولیدی (مبتنی بر کاهش هزینه) اندازه‌گیری می‌شد. در واقع فقدان یک سیستم مناسب برای اندازه‌گیری عملکرد، به عنوان مانعی بزرگ بر سر راه مدیریت مؤثر عنوان شده است. (غضنفری، ۱۳۸۵)

بهبودهای اخیر در ارزیابی عملکرد زنجیره تامین

نظریه مدیریت زنجیره تامین به جای ارزیابی عملکرد اعضای منفرد زنجیره می‌باشد. در واقع، عملکرد ترکیبی و خروجی نهایی تلاش‌های تمام اعضای یکپارجه زنجیره است که از لحاظ اندازه‌گیری حائز اهمیت می‌باشد. اگر چه شاخص‌های عملکردی زنجیره تامین بر حسب مقیاس‌های مختلف به کار برده شده، متفاوت هستند، اما تمامی آن ها دارای یک کانون واحد بوده و بر بهبود مستمر خدمت به مشتری متمرکز می‌شوند. در حقیقت این مشتری نهایی زنجیره تامین است که بایذ از کل زنجیره تامین راضی باشد تا ما بتوانیم در دراز مدت موفق باشیم. مشتریان نهایی، کمتر به زمان مورد نیاز برای حرکت مواد ما بین اعضای واسطه زنجیره تامین و هزینه مرتبط با این فعالیت‌ها توجه می‌کنند. مشتری نهایی، تنها متوجه زمان حصول سفارش( برآورده شدن تقاضایش) و هزینه صرف شده برای انجام آن می‌باشد. این توجه بنیادی، در اغلب موارد، به صورت یک آرزو برای کاهش مستمر زمان سیکل کلی زنجیره بروز ‌کرده‌است. یک سیستم فراگیر ارزیابی عملکرد، مسلماً قابل اجرا می‌باشد یعنی به مدیران اجازه می‌دهد تا نه تنها علل ایجاد مشکلات عملیاتی زنجیره تامین را شناسایی کنند، بلکه آن ها را رفع نمایند. این امر زمینه‌های ارتباط با مشتری را از آسیب مصون می‌دارد. اما جدای این جنبه‌های کلی زنجیره تامین قرار ‌داشته‌اند. این پدیده‌ها شامل ارزیابی موارد زیر می‌شوند:

۱٫ تغییرات در حجم متوسط موجودی نگهداری شده و تعداد دفعاتی که این موجودی در طول زنجیره تامین گردش می‌کند.

۲٫ انطباق و سازگاری زنجیره تامین به عنوان یک فرایند کلی و جامع برای نیل به سمت برآوردن نیازهای مشتری.

۳٫ توسعه ارتباطات زنجیره تامین بر مبنای اعتماد دو جانبه

۴٫ اندازه‌گیری عملکرد مؤثر زنجیره تامین، شامل جستجویی فراتر از بررسی در میان اعضای یکپارچه زنجیره به روش های مختلف

به عنوان مثال، اعضای کلیدی بعضی از زنجیره‌های تامین یکپارچه از میزان خارجی برای انجام بررسی‌های تصادفی برای رضایت مندی مشتری از تسهیلات عملیاتی فراهم آمده به وسیله اعضای زنجیره تامین، استفاده می‌کنند. با این کار آنان از فرایند ارزیابی و کارایی آن اطمینان حاصل خواهند کرد. به علاوه مدیران مسئول ارزیابی عملکرد باید به صورت مستمر در فکر الگو برداری زنجیره تامین باشند تا از این طریق، نتایج به دست آمده از عملکرد داخلی زنجیره تامین را با عملکردی که از دیگر زنجیره‌های تامین در صنایع مختلف به دست می‌آید، مقایسه نمایند. (غضنفری، ۱۳۸۵)

۲٫ ۶٫ ۳٫ شاخص‌های ارزیابی عملکرد در زنجیره تامین

به طور کلی، کوش ش های گوناگونی در راستای تبیین شاخص‌های ارزیابی عملکرد در زنجیره‌های تامین صورت پذیرفته است که هر یک در بردارنده نگاه و رویکردی مختلف در رابطه با دسته بندی و گروه بندی شاخص‌های مذکور می‌باشد. نمونه برخی از این تحقیقات عبارتند از:

● تمرکز بر کیفی بودن و یا کمی بودن شاخص‌ها که در مطالعات بیمن در سال ۱۹۹۹ مورد توجه قرار گرفته است.