۱- جهلی که صلاحیت عذر در عالم آخرت را به طور کلی ندارد ، مانند جهل کافر به ذات باریتعالی و … که با وجود ادله ی روشن و بدیهی بر وجود او، انکار و جهل بر آن ذات مقدس پذیرفتنی نیست. این نوع جهل در حیطه ی عقاید اسلامی است و محل بحث ما نمی باشد، ‌به این نحو کلی هم قابل پذیرش نیست و محل نقد و بررسی است^[۶۷] .

۲- جهلی که صلاحیت معذریت ندارد، ولی درجه ی آن پایین تر از جهل کافر است، مانند کسی که با اجتهادهای علمای شریعت در زمینه ی قرآن و سنت مخالفت کند یا به غرایب سنت عمل نماید یا مانند کسی با توجیه های باطل و فاسد بر امام عادل قیام نماید یا علیه اشخاص اقدام به ترور و هتک نماید. چنین فردی مسئول و ضامن تمام خسارات مادی و معنوی وارده است.

۳- جهلی که صلاحیت معذریت را دارد، مانند جهلی که ‌بر اساس اجتهاد صحیح به احکام یا موضوعها حاصل می شود و مستند چنین شخصی، دلیل و اماره ای است که او را به واقع نمی رساند. بحث ما در این نوع جهل است که در صورت عدم اصابت به واقع آثار تکلیفی و وضعی را برمی دارد یا خیر؟

۴- جهلی که معذر است و ویژه ی کسانی است که در بلاد کفر”دارالحرب” اسلام آورده، ولی مهاجرت نکرده اند که غالب فقها در این مورد جهل را مسقط حکم تکلیفی و وضعی هر دو می دانند. و عده ای از فقهای اهل سنت، بخشی از جهل در اعمال حقوقی مانند جهل شفیع به حق شفعه یا جهل به خیار و فوریت آن را ملحق ‌به این قسم می دانند و یا جهل وکیل به وکالت یا عزل او که اگر قبل از اطلاع از عزلش، اقدام به بیع و شرا و مانند آن نماید، تصرفاتش از جانب موکل نافذ است و در این صورت جهل، عذر محسوب می شود.

تفاوت اساسی این نوع جهل با اقسام دیگر جهل های معذر در این است که علاوه بر اسقاط گناه و سایر آثار تکلیفی، مسقط حکم وضعی هم هست که ما این نوع اخیر را در قسمتهای بعدی به تفصیل بررسی خواهیم کرد.

۲-۴-۴- جایگاه اشتباه در حقوق جزا

علل عدم مسئوولیت جزائی در باب چهارم کتاب اول قانون مجازات اسلامی ضمن مواد ۴۹ تا ۶۳ پیش‌بینی شده بود و در این مواد به اشتباه اشاره نشده بود و این عدم تصریح قانونی موجب شده است که بعضی از مولفین اشتباه را از موارد عدم مسئوولیت ندانند. ولی همان‌ طور که اغلب مولفین فرانسوی استدلال نموده اند اشتباه اصولا جزء علل مشروعیت و یا علل عدم انتساب نیست بلکه اشتباه در مواردی موجب می شود که عنصر معنوی جرم تحقق نیابد.

با وجود این که جهل به حکم در حدود پذیرفته شده است ظاهراً باید در تعزیرات ‌نیز پذیرفته ‌شود، ‌در قانون جدید جهل‌ به ‌حکم‌ به طور کلی پذیرفته نشده است و همچنین ‌در مورد پذیرش جهل به موضوع به عنوان عامل رافع مسئوولیت کیفری که در قانون گذشته در کلیات بیان نشده بود در قانون جدید نیز ماده‌ای آن را بیان نکرده است، البته تنها مزیت در این موضوع (جهل و اشتباه) آوردن عدم پذیرش جهل حکمی به عنوان عامل رافع مسئوولیت در قالب یک ماده در کلیات قانون جدید می‌باشد^[۶۸] .

اغلب حقوق ‌دانان با اعتقاد به عدم تاثیر جهل حکمی بر مسئوولیت کیفری قاعده ی ” جهل به قانون رافع مسئوولیت نیست ” را با دلایل گوناگون پذیرفته اند ، با این فرض که پس از انتشار قوانین عموم افراد از وجود آن مطلع هستند و در غیر این صورت مسامحه و سهل انگاری ناشی از فعل ایشان است ^[۶۹].

به عبارت ساده تر سوء نیت عام دارای دو جزء خواستن و دانستن است جزء اول آن همان اراده در فعل و اراده در حصول نتایج مجرمانه است و جزء دوم علم بر غیر قانونی بودن عمل و علم بر اینکه عمل ارتکابی همان عملی است که به وسیله قانون‌گذار منع و برای آن مجازات تعیین ‌کرده‌است ‌بنابرین‏ اگر مجرم به وجود قانون جاهل بوده (اشتباه یا جهل موضوعی) سوء نیت عام حاصل نمی شود به همین علت دانشمندان فرانسوی موضوع اشتباه را در عنصر معنوی جرم مورد مطالعه قرار می‌دهند و نه در علل زائل کننده عنصر معنوی (علل عدم انتساب) اشتباه را تحت عنوان اشتباه حکمی، اشتباه موضوعی و اشتباه مختلط حکمی و موضوعی بررسی می‌کنیم.

قبل از شروع به اجرای قانون مجازات ۱۹۹۲، سوال می شد، آیا علاوه بر اختلال روانی و اجبار، اشتباه مرتکب جرم می‌تواند مسئوولیت کیفری او را از بین ببرد. یک جواب مثبت در دکترین داده شده بود، نه به طور عمومی، بلکه لااقل در فرض یک اشتباه در عمل، در صورتی که بتواند تمام اراده مرتکب عمل را حذف کند .

۲-۴-۴-۱- اشتباه در قانون

اشتباه در قانون ممکن است در جهل به قانون جزایی و یا تفسیر ناصحیح مقررات آن باشد.

۱- جهل به قانون جزایی

استثنائا قانون یا بعضی تصمیمات اصل فرض علم به قانون را محدود می‌کند. مانند ماده ۴ لایحه ی قانون مجازات اسلامی قانونی۵ نوامبر ۱۸۷۰ ‌در مورد توضیح قوانین ” اجازه می‌دهد که با توجه به اوضاع و احوال ایراد جهل به قانون ‌در مورد خلافی که ظرف سه روز کامل از تاریخ نشر قانون، ارتکاب شده در محاکم پذیرفته شود”. غیر از این استثنا، قبول مورد دیگر مشکل به نظر می‌رسد. ^[۷۰]

با وجود این بعضی از محاکم میان اشتباه نسبت به مقررات یک قانون جزایی و اشتباه نسبت به مقررات خارج از قانون جزایی(مدنی، اداری یا تجاری) فرق می‌گذارند، اشتباه را ‌در مورد اخیر رافع مسئوولیت دانسته اند، دادگاه استان پاریس از تعیین مجازات به عنوان سرقت درباره کسی که گنجی پیدا کرده و بر اثر جهل به ماده ۷۱۶ قانون مدنی (که نصف گنج را متعلق به مالک زمین و نصف آن را حق کاشف می‌داند) تمام آن را تصاحب کرده بود، خودداری ‌کرده‌است.

همچنین محاکم بعد از صدور حکم قطعی طلاق ولی قبل از ثبت آن، از مجازات شوهری که به تصور اینکه زنش را طلاق داده با زنی دیگر رابطه برقرار نموده بود، خودداری می‌کنند. حتی پیشنهاد شده است که به تقلید از ‌قانون‌گذاری‌های خارجی ‌در مورد جرایم مصنوعی که خارجیها در روزهای اول ورودشان در فرانسه مرتکب می‌شوند، جهل به قانون علت عدم مجرمیت تلقی شود. ولی شعبه جزایی دیوان کشور فعلا در این مورد سختگیر به نظر می‌رسد. دیوان کشور اشتباه در قانونی مدنی (وجود یک حق عبور) را رافع مسئولیت ‌در مورد شکستن نرده ندانست.

۲- تفسیر نادرست

در بعضی از موارد، مرتکب جرم قانون را می‌داند، ولی به جهت مشکل بودن درک آن، از فهم معنی آن عاجز است. ‌بنابرین‏ برای رعایت آن، سعی می‌کند اطلاعاتی کسب کند، مخصوصا از طرف بعضی از ادارات یا کارمندان دولتی. گاهی دیوان کشور اشتباه غیر قابل اجتناب را قبول ‌کرده‌است، موقعی که متهم ” با یاد گرفتن و یا کسب اطلاعات از اشخاص ثالث ، نتوانسته است از اشتباه اجتناب کند”.

با این ترتیب دیوان کشور عدم مسئوولیت رئیس بنگاه را که مطابق تعلیمات بازرس کار رفتار کرده بود پذیرفت. آیا برای رئیس بنگاه اقدام دیگری محال نبود؟ ولی بعدا، رویه قضایی گذشت کمتری نشان داده است. اشتباه غیر قابل اجتناب در حقوق جزای کار، شهرسازی و گمرک رد شده است. ‌بنابرین‏ یک اشتباه در تفسیر قانون می‌تواند یک عذر قانونی تلقی شود .

ذکر این نکته لازم است که جهل به حکم یا به اشتباه در نحوه ی تفسیر نادرست از حکم قانون موجب زوال مسئوولیت کیفری نمی گردد ^[۷۱].

۳- اشتباه غیر قابل اجتناب در قانون

به عنوان نشان دادن عکس العمل علیه این رویه قضایی، قانون مجازات جدید مسئوولیت کسی را که توجیه می‌کند که بر اثر اشتباه در قانون، که نتوانسته است اجتناب کند، باور ‌کرده‌است که حق انجام عمل را به طور مشروع داشته است ، رد می‌کند .

راه هایی بسوی هویت

خود وصفی های سازمان یافته نوجوانان و افزایش عزت نفس آن ها . شالوده شناختی را برای پرورش هویت فراهم می آورد پژوهشگران با بهره گرفتن از روش مصاحبه بالینی نوجوانان را به چهار طبقه تقسیم می‌کنند که پسشرفت آن ها رادر تشکیل هویت پخته نشان می‌دهند ( مارسیا ، ۱۹۸۰) چهار وضعیت هویت این ها هستند کسب هویت . وقفه . ضبط هویت و پراکندگی هویت . نوجوانان معمولا تا قبل از کسب هویت از یک وضعیت به وضعیت دیگر جابه جا می‌شوند برای مثال . اوئیز در سال دوم دبیرستان . عقاید ومذهبی والدین خود را پذیرفت ( ضبط ) و بعداز مدتی به فکر مسیرشغلی خود فرو رفت ( پراکندگی ) اودر سال آخر دبیرستان درمورد این مسایل هویت کاوش کرد. خیلی از نوجوانان با هویت ضبط شده و پراکنده شروع می‌کنند ولی در اواخر نوجوانی به سمت وقفه و کسب هویت پیش می‌روند کالج ، کاوش بیشتر را بر می انگیزد و نوجوانان را با انتخاب‌های شغلی و سبک‌های زندگی تازه مواجه می‌سازد اغلب نوجوانانی که بعد از دبیرستان مشغول کار می‌شوند زودتر از نوجوانانی که درگیر کالج می‌شوند می‌توانند خودرا توصیف کنند اما آنهایی که به خاطر فقدان کارآموزی وانتخابهای شغلی می‌توانند اهداف شغلی خودرا تحقق بخشند در معرض خطر پراکندگی هویت قرار دارند ( آرچر۱۹۸۹) یک زمانی پژوهشگران تصور می‌کردند تشکیل هویت دختران نوجوانان به تعویق می افتد و در عوض آن ها به مرحله ششم اریکسون ، پرورش صمیمیت تمرکز می‌کنند البته دخترها در زمینه هویت مرتبط با صمیمیت مانند مسایل جنسی و اولویت‌های خانواده در برابرشغل تعقل پیشرفته تری از بسرها نشان می‌دهند غیر از این مورد، فرایند و زمان بندی شکل گیری هویت درهر دو جنس یکسان است ( آرچروواترمن ، ۱۹۹۴).

وضعیت هویت و سلامت روانی

کسب هویت ووقفه از لحاظ روانی راه های سالمی به سوی خود وصفی پخته هستند در حالی که ضبط و پراکندگی هویت ناسازگارانه هستند نوجوانانی که هویت کسب کرده‌اند یافعالانه آن را کاوش می‌کنند احساس عزت نفس بیشتری دارند به احتمال بیشتری به صورت انتزاعی و نقادانه فکر می‌کنند بین خود آرمانی ( آنچه امیدوارندکه بشوند) و خود واقعی شان شباهت بیشتری وجود دارد و در استدلال اخلاقی بیشرفته هستند ( جوسلسون ۱۹۹۴٫مارسیاو همکاران۱۹۹۳) در ضمن افرادی که هویت کسب کرده‌اند کمترخود محور هستند و ‌در مورد نشان دادن خود واقعی شان به دیگران ، احساس ایمنی بیشتری می‌کنند ( اوکانور۱۹۹۵) .

نوجوانانی که در ضبط هویت یا پراکندگی هویت گیر کرده‌اند مشکلات سازگاری دارند افرادی که در ضبط هویت گرفتار شده اند متحجر .متعصب وانعطاف ناپذیر هستند برخی از آن ها تعهدات خود را به صورت دفاعی به کار می‌برند و هر گونه اختلاف عقیده ای را تهدید قلمداد می‌کنند ( کروگر ،۱۹۹۵) اغلب آن ها می ترسند افرادی که برای محبت و عزت نفس به آن ها وابسته هستند طردشان کنند تعدادی از نوجوانان که هویت ضبطی دارند واز خانواده و جامعه خود منزوی شده اند ممکن است به فرقه ها یا سایر ‌گروه‌های افراطی ملحق شوند وچشم بسته راه ‌و رسمی را بپذیرند که با گذشته آن ها تفاوت دارد نوجوانی که به مدت طولانی هویت پراکنده دارند در پرورش هویت بسیار ناپخته هستند آن ها معمولا خودرا به دست سرنوشت و شانس می سپرند نگرش « برایم مهم نیست » دارند وهر کاری که « جماعت » انجام دهد با آن هم داستان می‌شوند در نتیجه آن ها به احتمال زیاد مواد مخدر مصرف وسوء مصرف می‌کنند در عمق حالت بی تفاوتی وبی علاقگی آن ها . احساس ناامیدی ‌در مورد آینده وجوددارد تعصبات قومی و مذهبی نزد نوجوانانی که هویت ضبطی و پراکنده دارند شایع است نوجوانان دارای هویت ضبطی این تعصبات را از مظاهر قدرت و نوجوانان دارای هویت پراکنده از همسالان کسب می‌کنند ( استریت ماتروپیت،۱۹۸۹).

عواملی که بر رشد هویت تاثیر می‌گذارند

هویت نوجوان شروع یک فرایند دایمی اصلاح در تعهدات شخص است هروقت که فرد یا شرایط موقعیتی او تغییر می‌کند احتمال تنظیم مجدد هویت وجوددارد ( گروت وانت ۱۹۹۸) عوامل زیادی بررشد هویت تاثیر می‌گذارند .

شخصیت . مخصوصا روش انعطاف پذیر و خالی از تعصب برای دست و پنجه نرم کردن با عقاید وارزشهای متضاد ، هویت پخته را پرورش می‌دهد نوجوانای که معتقدند واقعیت مطلق همیشه دست یافتنی است هویت ضبطی دارند و آنهایی که اطمینان ندارند تاکنون چیزی را به طور قطع فهمیده اند از هویت پراکنده برخوردارند یا در حالت وقفه هستند نوجوانانی که معتقدند برای انتخاب کردن از بین چندین دیدگاه می توان از ملاک‌های منطقی استفاده کرد احتمالا هویت کسب کرده‌اند کودکان نوپایی که درک خودسالم دارند از والدینی برخودارند که حمایت عاطفی و آزادی کاوش کردن برای آن ها تامین می‌کنند همین طور در صورتی که خانواده « پایگاه امنی » باشد که نوجوانان بتوانند با اطمینان از این پایگاه به سوی دنیای بزرگترپیش بروند رشد هویت تقویت می شود نوجوانانی که احساس می‌کنند به والدینشان دلبسته هستند اما در عین حال آزادند تا عقاید خودشان را بیان کنند هویت کسب کرده یا در حالت وقفه هستند نوجوانانی که از هویت ضبط شده برخودارند معمولا روابط صمیمی با والدین دارند اما از فزصت جداشدن سالم بی بهره اند ونوجوانانی که دچار پراکندگی هویت هستند از کمترین رابطه صمیمانه وارتباط آزاد در خانواده خبر می‌دهند ( پاپینی ، ۱۹۹۴) .

رشد هویت به مدارس وجوامعی که فرصت‌های گوناگونی برای کاوش تامین می‌کنند نیز بستگی دارد اریکسون ( ۱۹۶۸) خاطرنشان کرد که ناتوانی در کسب هویت شغلی بیش از هر چیز نوجوانان را آشفته می‌سازد ( ص. ۱۳۲ ) ‌کلاس‌هایی که تفکر سطح عالی و فعالیت‌های فوق برنامه ای را ترغیب می‌کنند که نوجوانان را قادر می‌سازند نقشهای مسئول را بپذیرند معلمان و مشلورانی که دانش آموزان مرتبه اجتماعی . اقتصادی پایین را تشویق می‌کنند وارد کالج شوند و برنامه های آموزش شغلی که نوجوانان را دردنیای کاری بزرگسال غرق می‌سازند به کسب هویت کمک می‌کنند ( کوپر۱۹۹۸) فرصت صحبت کردن با بزرگسالان و همسالان بزرگتر که روی مسایل هویت کارکرده اند نیز می‌تواند مفید واقع شود ( واتر من ، ۱۹۸۹) .

و سرانجام بستر فرهنگی و مقطع تاریخی بررشد هویت تاثیر دارند در بین نوجوانان امروزی کاوش و تعهد در زمینه انتخاب شغلی و ترجیع نقش جنسی . زودتر از ارزش‌های مذهبی و سیاسی صورت می‌گیرد اما ۳۰ سال پیش ، هنگام جنگ و یتنام . عقاید سیاسی زودتر شکل می گرفتند فشارهای اجتماعی نیز مسئول مشکلات خاص هستند که نوجوانان هم جنس گراو برخی از نوجوانان اقلیت قومی در زمینه تشکیل هویت شخص . ایمن با آن روبرو می‌باشند .

فصل سوم

جامعه تحقیی

نمونه تحقیقی

روش نمونه گیری

روش جمع‌ آوری اطلاعات

ابزار تحقیق

اعتبار و روائی ابزار تحقیق

روش آماری

جامعه تحقیق

آزمودنیهای من در این تحقیق دانش آموزان کلاس توحید ۲از ، دبیرستان ناصر اسماعیل پور را تشکیل داده‌اند که این مدرسه در ناحیه ۲ آموزشی و پرورش شهرستان رشت به صورت اتفاقی انتخاب شدند .

نمونه تحقیق

فراشناخت، به ساختارها، دانش و فرآیندهای روان شناختی اشاره می‌کند، که با کنترل، تغییر افکار و شناخت ها سر و کار دارد بر اساس نظریه پردازهای اخیر، فراشناخت یکی از عوامل مهم در توسعه و تداوم اختلال­های روان شناختی است. فراشناخت بر پردازش هیجانی و واکنش های مربوط به آسیب، از طریق تاثیر دانش و راهبردهای فراشناختی بر روی تغییر باورها و نیز تعبیر و تفسیر علائم خاص نظیر: افکار مزاحم اثر می‌گذارد و باورهای فراشناختی در سبب شناسی و پایداری اختلال اضطراب و افسردگی نقش مؤثری دارد (محمد خانی، ۱۳۷۹).

به خصوص مدل عملکرد اجرایی خود نظم جویی Wells and Matthews (1996) از عوامل فراشناختی، به عنوان مؤلفه‌­­های پرداخت اطلاعات، مفهوم سازی مفصلی ارائه می کند. انگاره اصلی در این رویکرد این است که باورها در اختلال های روان شناختی از مؤلفه­ های فراشناختی ساخته می­ شود که کنش وری تفکر و سبک مقابله را هدایت می­ کند و همچنین از آن تاثیر می پذیرد.

‌بنابرین‏ همانند دیگر تخصص­ها در پزشکی باید مداخله های روانشناختی برای کاهش میزان اختلالات روانی در بیماران انجام گیرد و گزارشی از بهبود به صورت علمی نشان دهد. مداخلات روانشناختی مؤثر متعددی در دسترس است، که در این پژوهش از مداخله فراشناختی به دلیل جدید بودن آن و اینکه تا به حال در ایران پژوهشی در این مورد انجام نشده استفده گردیده است. ‌بنابرین‏ هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش فراشناخت بر میزان اضطراب و افسردگی متقاضیان جراحی زیبایی بینی ‌می‌باشد.

۱-۳- اهمیت و ضرورت پژوهش

از آنجایی که اصولاً جراحی­های زیبایی برای تغییر ظاهر افراد و افزایش خشنودی و بهبود اعتماد به نفس افراد انجام می شود جراحی زیبایی را می توان پیامد یک الگوی روان شناختی معین دانست، در بررسی نیمرخ آسیب­شناسی روانی در متقاضیان جراحی پلاستیک گفته شد، جویندگان جراحی پلاستیک در مقیاس های افسرده، نمایشی، خود شیفته، وسواسی، خود آزار، مرزی و اسکیزوتایپال از میان شاخص های مربوط به الگوهای بالینی شخصیت نمرات بالاتری داشتند. همچنین از میان شاخص­ های مربوط به نشانگان بالینی نیز در مقیاس های اضطراب، شبه جسمی، وابستگی به الکل، اختلال تفکر و افسردگی اساسی نمرات آنان بالاتر از جمعیت عادی بودند (سالاری­فر و پوراعتماد، ۱۳۹۰).

در پژوهش حسینی و همکاران (۱۳۸۹) ‌در مورد میزان استرس و تصور از بدن خود در بین افرادی که سابقه عمل جراحی زیبایی و افراد عادی نشان داد استرس بالا می‌تواند در تصور فرد از بدن خود تأثیر منفی بگذارد.

در مدل رفتاری شناختی Salkovskis (1998) افرادی که دچار وسواس فکری هستند، تمایل دارند افکار مزاحم را به صورت منفی ارزیابی کنند. در نتیجه آن ها خودشان را مسئول پیامدهای مضر افکارشان می­دانند. چنین مسئولیت پذیری برای افکار مزاحم احتمالا از باورهای خاصی ناشی می­ شود. باورهایی چون فکر کردن ‌در مورد یک عمل که همانند انجام آن است. ‌در مورد ارتباط بین مؤلفه­ های فراشناخت با اختلال بدشکلی بدن، Cooper and Osman (2007) نشان داده ­اند که بین افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن و افراد سالم از لحاظ مؤلفه­ های فراشناختی تفاوت وجود دارد. به طوری که میزان مشکلات فراشناختی در متقاضیان جراحی زیبایی بیشتر ‌می‌باشد.همچنین این افراد اعتماد به نفس کمتری دارند در نتیجه به دنبال عیوب ظاهری خود می­باشند بدین ذلیل به جراحی روی آورده­اند.

با توجه به ارتباط مؤلفه­ های فراشناختی با اختلال بدشکلی بدن و اثربخشی مداخله فراشناختی در اختلال­های شبیه اختلال بدشکلی بدن مثل وسواس محقق بر آن شد که به بررسی اثربخشی آموزش فراشناخت بر میزان اضطراب و افسردگی متقاضیان جراحی بینی بپردازد، تا علاوه بر تأثیر عملی این درمان را بر میزان اضطراب و افسردگی متقاضیان جراحی زیبایی، فرایندی را به مرحله عمل درآورد تا این افراد پیش از اقدام ‌به این عمل، با بهره گرفتن از یک مشاور یا یک روانشناس برای درمان میزان اضطراب و دلایل انجام جراحی در کاهش نرخ این جراحی­ها قدمی برداشت.

۱-۴ اهداف پژوهش

تعیین اثربخشی آموزش فراشناخت بر میزان افسردگی متقاضیان جراحی زیبایی بینی

تعیین اثربخشی آموزش فراشناخت بر میزان اضطراب متقاضیان جراحی زیبایی بینی

۱-۵ فرضیه های پژوهش

۱- آموزش فراشناخت بر بهبودی میزان افسردگی متقاضیان جراحی زیبایی بینی مؤثر ‌می‌باشد.

۲- آموزش فراشناخت بر بهبودی میزان اضطراب متقاضیان جراحی زیبایی بینی مؤثر ‌می‌باشد.

۱-۶ تعریف واژه ها و اصطلاحات

۱-۶-۱ تعریف مفهومی

آموزش فراشناخت

فراشناخت عبارت است از هر نوع دانش یا فرایند شناختی که در آن ارزیابی، نظارت یا کنترل شناختی وجود داشته باشد (Flavell, 1979). از یک نظر، آن را می توان به عنوان یک جنبه ی عمومی از شناخت در نظر گرفت که در تمام فعالیت‌های شناختی نقش دارد. برخی از جنبه‌های خاص فراشناخت با اختلالات روان شناختی رابطه دارد (Wells, Matthews, 1994).

اضطراب

Beck (1978) اضطراب را حالت هیجانی، مبهم، نامطلوب همراه با تظاهرات بیرونی، وحشت و آشفتگی که در اثر تهدید و عدم مقابله صحیح با آن حادث می شود؛ تعریف می‌کند (‌خسرو جردی،۱۳۷۸).

افسردگی

افسردگی نوعی اختلال خلق است که در آن فرد احساس غم، عدم لذت و دلسردی کرده و قادر نیست مسرت و خوشی را احساس نماید. بدون در نظر گرفتن نژاد و طبقه و موفقیت اجتماعی، اقسردگی می‌تواند در هر فردی بروز نماید. علائم خاص آن عدم رضایت، از دست دادن انرژی، علایق، اعتماد به نفس پایین، احساس غم و گناه، تغییر در اشتها و الگوی خواب است (Smith, 2003).

۱-۷-۱ تعریف عملیاتی

آموزش فراشناخت

در این پژوهش آموزش فراشناخت، آموزشی است که طی ۸ جلسه ۶۰ دقیقه ای به متقاضیان جراحی بینی داده شده است.

اضطراب

در این پژوهش اضطراب نمره‌ای است که از پرسشنامه‌ی داس به دست می‌آید که هرچه نمره به دست آمده بالاتر باشد، میزان اضطراب بیشتر است.

افسردگی

در این پژوهش افسردگی نمره‌ای است که از پرسشنامه‌ی بک به دست می‌آید که هرچه نمره به دست آمده بالاتر باشد، میزان افسردگی بیشتر است.

فصل دوم

ادبیات و پیشینه پژوهش

۲-۱- مقدمه

ورود به روش‌شناسی یک پژوهش، مستلزم انتخاب یک ساختار نظری است و این امر تنها با در نظر گرفتن مبانی و ادبیات نظری انجام گرفته و موجود پیرامون موضوع مورد بررسی امکان پذیر است. در این فصل کوشیده شده، تا حد امکان به مفاهیم اصلی پژوهش همچون آموزش فراشناخت، اضطراب و افسردگی پرداخته شود.

۲-۲- عمل جراحی زیبایی

1. 1. متقابلاً پشتیبانی کننده اند و با اهداف، فاکتورهای (کلیدی) موفقیت و برنامه های سازمان هم خوانند.

1. 1. اطلاعات را به صورت کم و ساده از طریق مجوعه ای از شاخص های منتقل می‌کنند.

1. 1. بر شاخص هایی تمرکز دارند که مشتری آن ها را می بیند.

1. 1. به افراد سازمان کمک می‌کند تا بتوانند اثر تصمیمات و فعالیت های خود را بر روی سازمان ببینند.

1. یادگیری سازمان و بهبود مستمر را پشتیبانی می‌کنند.

لذا به منظور حصول سیستم اثر بخش ارزیابی عملکرد، بایستی معیارهایی متمایز از معیارهای رویکرد سنتی در نظر گرفت. زیرا؛ نگرش مدیریت از حالت مدیر محوری به مشتری محوری تغییر یافته است؛ بر خلاف معیارهای سنتی معیارهای جدید همچون هزینه، کیفیت و زمان می‌تواند بر اساس مکان و تصمیمات به کار گرفته شده در زمان درست منجر به اطلاعات و اقدام عملی شود؛ سنجش از طریق فرایند ظرفیت سازمان را تعیین و مدیران را در تعریف پارامترهای رقابت توانا می‌سازد؛ مسیر استراتژیک را مورد پشتیبانی و حمایت قرار داده و دستیابی به اهداف را تسهیل می کند؛ معیارهای عملکرد باید با فرهنگ سازمان سازگار باشد(صفری،۱۳۸۳،۱۹).

۲-۲-۱۴- تفاوت دیدگاه های سنتی و نوین عملکرد

چناچه شرح آن گذشت از نظر گاه سنتی، ارزیابی وسیله ای برای قضاوت و یادآوری عملکرد بود و هدف اصلی آن کنترل فعالیت ها و کاهش انحرافات از برنامه ها بوده است. در دیگاه نوین (که پویایی وجه ممیزه و اصلی آن باشد) جهت گیری عمده و اساس نظام عملکرد، معطوف به رشد و پرورش می‌باشد. همچنین در نگرش نوین محتوی، عناصر و شاخص های نظام ارزیابی، بر خلاف دیدگاه سنتی ثابت و دائم نیستند. کارکردهای ارزیابی نیز در دیدگاه نوین دچار تغییرات اساسی شده است. افزایش شایستگی به همراه بازخور به منظور مشاوره و ابزاری برای عملی کردن استراتژیهای سازمان در تحقق اهداف سازمانی از جمله کارکردهای نظام ارزیابی در دیگاه نوین می‌باشد. پذیرش و همکاری های مناسب از سوی سازمان برای برقراری تعامل مؤثر با محیط از محورها و موضوعات دیگری است که نظام ارزیابی پویا آن را مورد توجه قرار داده است(مرادی،۱۳۸۷،۲۱).

به طور کلی وجه تمایز دیدگاه نوین ارزیابی عملکرد با دیدگاه سنتی بر اساس سه عامل فلسفه، محتوا و کارکرد بنا نهاده شده است.

در جدول زیر تفاوت های دو نگرش فوق در ابعاد مختلف ارائه شده است.

جدول تفاوت رویکرد های سنتی و نوین در ارزیابی

دیگاه سنتی
دیدگاه نوین
ویژگی ها

معطوف به قضاوت (یادآوری عملکرد)

معطوف به رشد و توسعه (بهبود عملکرد)

نقش ارزیابی کننده

قضاوت و اندازه گیری عملکرد

مشورت دهنده و تسهیل کننده عملکرد

دوره ارزیابی

گذشته

آینده

استانداردهای ارزیابی

نظر سازمان و مدیران

خود استاندارد گذاری

هدف

کنترل

رشد، توسعه و بهبود

سبک

دستوری

گفتگو

مطالعه دیگری نیز تفاوت های دو دیدگاه نوین و سنتی را به صورت زیر نشان می‌دهد(خائف، طبری، ۱۳۷۷، ۱۷۷ الی ۱۹۲)

جدول تفاوت رویکرد های سنتی و نوین در ارزیابی

دیگاه سنتی
دیدگاه نوین
هدف

سنجش و اندازه گیری

آموزش و ارشاد

نقش عامل ارزیابی

قاضی

کمک کننده، تسهیل کننده

پیامدهای ارزیابی

تعیین و شناسایی موفق ترین سازمان و اعطای پاداش مالی به مدیران

ارائه خدمات مشاوره به منظور بهبود مستمر و روز افزون فعالیت ها

خروجی های نظام ارزیابی

کنترل عملکرد

رشد و توسعه و بهبود عملکرد

ارزیابی دستگاه‌ها و کارکنان بر اساس نگرش نوین در مقایسه با نگرش سنتی از تفاوت های اساسی در ابعاد مختلف برخوردار است. پیامد وجود نظام ارزیابی مبتنی بر دیدگاه نوین بهبود، بهبود رضایت، ارتقای سطح کارکرد و نهایتاًً اثر بخشی فعالیت های سازمان خواهد بود. دیدگاه نوین در ارزیابی دستگاه های دولتی بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. (داریانی، رفیع زاده بقرآباد، رونق، ۱۳۸۶،۱۱)

۲-۲-۱۵- انواع دسته بندی ارزیابی عملکرد:

ارزیابی عملکرد عبارت است از ممیزی بینش، دانش و توانایی بالفعل و بالقوه انسانی و پرورش افراد در راستای استراتژی سازمان و تعالی افراد جامعه (میر سپاسی، ۱۳۸۳،۶۱) ‌بنابرین‏ ارزیابی عملکرد به دنبال این است که فاصله بین آنچه انجام می شود و آنچه افراد می خواهند به طور مطلوب انجام دهند، را نشان دهد و در افراد انگیزه ای ایجاد کند که به سطح مطلوب دست پیدا کنند. (سهرابی، خان محمدی،۱۳۸۶، ۱ الی ۲۱)انواع مختلف دسته بندیها در خصوص ارزیابی عملکرد را نیز می توان به شرح ذیل بر شمرد: ( انواری رستمی ، خدادادی حسینی،۱۳۸۷،۱۱)

دسته بندی اول: ارزیابی عملکرد سازمانی، ارزیابی عملکرد مدیریت، ارزیابی عملکرد مدیران، ارزیابی عملکرد کارکنان، ارزیابی عملکرد سیستم‌ها و فرایندهای سازمانی، ارزیابی عملکرد طرحها و….. در این دسته بندی، موضوع ارزیابی مبنا قرار می‌گیرد.

دسته بندی دوم: ارزیابی داخلی (که در آن توسط تیم ارزیابی منتخب داخلی به امر سنجش، ارزشیابی و قضاوت در خصوص عملکرد می پردازد و ارزیابی خارجی (که در آن توسط تیم ارزیابی منتخب خارجی و مسقلی به امر سنجش، ارزشیابی و قضاوت در خصوص عملکرد می پردازد). دسته بندی سوم: ارزیابی جامع عملکرد (که در بر گیرنده تمامی ابعاد عملکردی سازمان است) و ارزیابی نسبی عملکرد (که امکان مقیسه نسبی عملکردها را در طی دوره زمانی و یا با سایر همتاها و رقبا فراهم می کند)نظارت و کنترل یکی از اجزای اصلی مدیریت محسوب می‌گردد به طوری که بدون توجه ‌به این جزء سایر اجزاء مدیریت مانند برنامه ریزی، سازماندهی و هدایت و رهبری نیز ناقص بوده و تضمینی برای انجام درست آن ها وجود ندارد. در واقع مدیریت یک سازمان بدون اندازه گیری عملکرد مثل هدایت یک کشتی بدون ابزار ناوبری است. وظیفه کنترل و نظارت در بین وظایف مدیران بیش از هر چیز، نیازمند وجود سازکاری برای اندازه گیری و ارزیابی عملکرد است(طالشی،۱۳۸۹،۲۹).

۳-۲- روش پژوهش

پژوهش حاضر از نظر طبقه بندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. هدف تحقیق کاربردی، توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. هم چنین تحقیق حاضر، از نظر روش و ماهیت از نوع تحقیق همبستگی است. در این تحقیق هدف، تعیین میزان رابطه متغیرهاست. برای این منظور بر حسب مقیاس های اندازه ­گیری متغیر ها، شاخص­ های مناسبی اختیار می­ شود.

مقیاس اندازه ­گیری داده ­ها مقیاس نسبی است. مقیاس نسبی بالاترین و دقیق­ترین سطح اندازه گیری را ارائه می‌دهد. این مقیاس علاوه بر دارا بودن کلیه خصوصیات مقیاس­های دیگر، از صفر مطلق نیز برخوردار است.روش تحقیق به صورت استقرایی است که در آن مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه کتابخانه، مقاله و اینترنت جمع‌ آوری شده و در رد یا اثبات فرضیه های پژوهش با به کارگیری روش های آماری مناسب، از استدلال استقرایی در تعمیم نتایج استفاده شده است. لذا انجام پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی صورت گرفته است. بدین معنی که در مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعه کتابخانه ­ای، سایر سایت ها، مقالات در چارچوب قیاسی و گرداوری اطلاعات برای تأئید یا رد فرضیه‌ها در قالب استقرایی انجام پذیرفته است.

۳-۳- فرضیه های تحقیق

فرضیه اول:

بین درصد مدیران غیر موظف هیات مدیره و ارزش­گذاری زیر قیمت در عرضه­های عمومی اولیه (IPO) رابطه معکوس و معناداری وجود دارد.

فرضیه دوم:

بین تعداد اعضای هیات مدیره و ارزش­گذاری زیر قیمت در عرضه­های عمومی اولیه (IPO) رابطه معکوس و معناداری وجود دارد.

۳-۴- جامعه و نمونه آماری

جامعه بزرگترین مجموعه از موجودات است که در یک زمان معین مطلوب ما قرار ‌می‌گیرد. تحقیق علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری انجام می‌شود. ‌به این دلیل موضوع تحقیق ممکن است متوجه صفات و ویژگی­ها، کارکردها و متغیرهای آن باشد یا اینکه روابط بین متغیرها، صفات، کنش و واکنش و عوامل تأثیرگذار در جامعه را مورد مطالعه قرار دهد. مجموعه واحدهایی که حداقل در یک صفت مشترک باشند یک جامعه آماری را مشخص می‌سازند و معمولاً آن را با N نمایش می­ دهند (خاکی ۱۳۸۲، ۲۷۳).

جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که از تاریخ ۱/۱/۷۵ برای اولین بار اقدام به عرضه سهام خود نموده اند می‌باشد مشروط ‌به این که:

• • جزء شرکت های سرمایه گذاری و واسطه گری مالی نباشند؛

• سال مالی آن ها به ۲۹/۱۲ختم گردد.

روش نمونه‌گیری روش تصادفی ساده است. برای تعیین حداقل حجم نمونه لازم، از فرمول کوکران استفاده می شود:

که در آن:

N=تعداد اعضای جامعه

n=اندازه نمونه

P=نسبت تأیید فرضیه‌ها

= (۱/۹۶)^۲

ε = خطای برآورد نمونه

در نهایت با توجه به روش فرمول فوق و پس از حذف مشاهدات پرت تعداد نمونه نهایی برابر با ۸۱ شرکت می‌باشد.

۳-۵- گردآوری اطلاعات

اطلاعات نظری و یافته ­های تحقیقات پیشین و داده ­های مورد نیاز تحقیق به صورت دقیق از منابع ثانویه گردآوری می‌گردد. برای گردآوری اطلاعات ‌در مورد ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق و فرمول­های استخراج متغیرهای تحقیق از روش کتابخانه ­ای استفاده شده است. داده ­های آماری مرتبط با فرضیه ­های تحقیق با بهره گرفتن از روش اسناد و مدارک سازمانی از صورت­های مالی شرکت ها استخراج و با توجه به فرضیه ­های تحقیق، داده ­های متغیرها از اطلاعات به دست آمده محاسبه شده است. با توجه به اینکه اطلاعات و داده ­های گردآوری از اسناد حسابرسی شده استخراج گردیده و در تبدیل آن ها از فرمول­هایی استفاده شده است که در جامعه علمی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد، در نتیجه ‌می‌توان ادعا نمود که وسیله اندازه ­گیری دارای اعتبار خواهد بود. با توجه به اینکه در محاسبه شاخص­ های مورد مطالعه از فرمول­های خاصی استفاده می­ شود که به عنوان ابزار استاندارد جهانی محسوب می­شوند و طبق اسناد موجود در ادبیات و پایه­ های نظری مختص اندازه ­گیری آن صفات محسوب می­شوند، ‌بنابرین‏ از این دیدگاه ‌می‌توان به روایی وسیله اندازه ­گیری اطمینان حاصل کرد.

‌بنابرین‏، داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق بانک‌های اطلاعاتی رایانه‌ای و مراجعه به کتابخانه سازمان بورس و اوراق بهادار و استفاده از نرم افزار ره‌آورد نوین و مراجعه به وب سایت www.rdis.ir سایت متعلق به سازمان بورس و اوراق بهادار (مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی)، جمع‌ آوری گردیده است. همچنین صورت­های مالی شرکت ها شامل ترازنامه، صورت جریان وجوه نقد و یاداشت­های همراه صورت های مالی در پایان هر سال مالی (۲۹ اسفند ماه) به عنوان ابزار تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است.

۳-۶- مدل متغیرهای تحقیق

برای آزمون فرضیات، مطابق با تحقیق چاهینی و فیلاتوتچو^[۱۹](۲۰۱۱) از مدل رگرسیونی زیر استفاده می شود:

Ln(1+Uderpricing)=β_۰ + β _۱PNED_i,t + β_۲NBD_{i, t}+ β_۳LnAsset_i,t + β_۴ Age_i,t + β_۵Debt ratio_i,t + β_۶Loss dummy_i,t + β_۷Founder Ownership_i,t + β_۸Current Asset_i,t + β_۹Internet dummy_i,t + ε _i,t

• متغیر وابسته:

Underpricing= ارزش گذاری زیر قیمت که از طریق فرمول زیر محاسبه شده است.

=ارزش گذاری زیر قیمت

(بازده روز اول)

• متغیرهای مستقل

PNED= درصد مدیران غیر موظف هیات مدیره،

NBD= تعداد اعضای هیات مدیره.

• متغیرهای کنترل

=Ln Asset لگاریتم طبیعی جمع کل دارایی­ ها،

=Age سن شرکت (تفاوت تاریخ تأسيس و تاریخ عرضه عمومی اولیه)،

=Debt ratio نسبت بدهی بلند مدت به جمع کل دارایی­ ها،

=Loss dummy متغیر دامی. اگر شرکت در سال مالی قبل از عرضه عمومی اولیه زیان ده بوده برابر یک در غیر اینصورت صفر،

=Founder Ownership درصد مالکیت سهام‌داران نهادی،

=Current Asset نسبت دارایی های جاری به کل دارایی ها،

=Internet dummy متغیر دامی. اگر شرکت دارای سایت اینترنتی مرتبط با فعالیت­های تجاری­اش باشد، برابر یک در غیر اینصورت صفر.

۳-۷- روش‌ها و ابزار تحلیل داده ها

در مواردی که بررسی ارتباط بین یک متغیر وابسته با یک یا چند متغیر مستقل مد‌نظر باشد و هدف محقق این است که بر اساس این ارتباط و با بهره گرفتن از داده های تاریخی، پارامتر (پارامترهایی) برای متغیر(متغیرهای) مستقل برآورد و با ارائه مدل اقدام به پیش‌بینی نماید، داده ها و متغیر‌های موجود در یک مدل معمولاً در سه نوع مختلف می‌تواند باشد:

داده های سری زمانی^[۲۰]

داده های مقطعی^[۲۱]

داده های ترکیبی^[۲۲]

داده های سری زمانی، مقادیر یک متغیر (چند متغیر) را در نقاط متوالی در زمان، اندازه‌گیری می‌کند. این توالی می‌تواند سالانه، فصلی، ماهانه، هفتگی یا حتی به صورت پیوسته باشد.

داده های مقطعی، مقادیر یک متغیر (چند متغیر) را در طول زمان و روی واحدهای متعدد اندازه‌گیری می‌کند، این واحدها می‌تواند واحدهای تولیدی، صنایع و یا شرکت‌های مختلف باشد.